Bepaal hoe je de zorg organiseert

Voor het organiseren van de benodigde zorg is er een zorgaanbieder nodig. Hiervoor zijn twee mogelijkheden:

  • Optie 1: Er is een bestaande (zorg)aanbieder die de benodigde zorg kan organiseren.

Misschien werkt die zorgaanbieder al binnen de school (bv. als therapeut of met een groep kinderen die voorheen waren vrijgesteld van onderwijs) en is de samenwerking te intensiveren. Misschien komt de zorgaanbieder zelf met het plan voor een Samen naar school-initiatief. De school kan ook actief op zoek naar een zorgaanbieder die nu kinderen opvangt binnen een gespecialiseerd kinderdagcentrum (KDC). Ga in dat geval, samen met de zorgaanbieder op zoek naar de aanpassingen die nodig zijn voor aansluiting op het onderwijs.
Het bieden van gezondheidszorg is geen onderdeel van het onderwijsproces en dus niet de verantwoordelijkheid van de school. Het is de primaire verantwoordelijkheid van de ouders of verzorgers dat de gezondheidszorg georganiseerd wordt. De school zoekt daarom samenwerking met een (bestaande) zorgaanbieder. Mag je gewoon zorgaanbod organiseren binnen een school?

  • Zorg is volledig inzetbaar binnen een school, maar er moet overeenstemming zijn over hoe de zorgondersteuning wordt afgestemd met onderwijsondersteuning. Als er bijvoorbeeld individuele begeleiding nodig is, dan willen de financiers weten of die begeleider vanuit zorg of ook deels vanuit onderwijs moet worden betaald. Om je te helpen de afbakening tussen zorg- en onderwijsfinanciering op hoofdlijnen te maken, kan deze handreiking behulpzaam zijn. Laat die afbakening echter nooit leidend zijn voor het slagen van een initiatief!
  • Het Nederlands Jeugdinstituut heeft een handreiking met gesprekskader geschreven om scholen, samenwerkingsverbanden en gemeenten te helpen bij het voeren van een gefundeerd gesprek over de ontwikkeling van onderwijs-zorgarrangementen zoals een Samen naar school-initiatief.
  • Optie 2: De benodigde zorg vraagt om een nieuwe zorgaanbieder, door ouders of school zelf op te zetten.
    • In principe kun je, als ouders of als school, ook zelf zorgaanbieder worden. Daartoe is het nodig om als ouders of als school een aparte rechtspersoon op te richten, bijvoorbeeld een stichting. Zelf een zorgaanbieder oprichten is geen eenvoudige opgave. Het vraagt veel denk-, organisatie- en regelwerk. Een relatief eenvoudige eerste oplossing is om onderaannemer te worden bij een bestaande zorgaanbieder die gecontracteerd is door een gemeente of zorgkantoor. Een voorbeeld van hoe een contract als onderaannemer eruitziet is opvraagbaar bij Expertisecentrum Samen naar School.
    • Het ministerie van OCW heeft een Factsheet gezondheidszorg in onderwijstijd Deze is bedoeld om scholen te helpen bij het organiseren van medische zorg aan leerlingen (bijvoorbeeld diabeteszorg). In de factsheet staat onder andere beschreven hoe school, ouders, leerling en zorgverleners samen afspraken kunnen maken over het verlenen van medische zorg aan een leerling op school. Ook gaat de factsheet in op wie verantwoordelijk is voor welke zorg, wie bevoegd is om zorg uit te voeren en behandelt zij kort de juridische kant (aansprakelijkheid).

Oprichten jeugdhulpaanbieder (jeugdwet)

Hier(onder) schetsen we op hoofdlijnen de benodigde stappen voor het bieden van zorg vanuit de Jeugdwet. Voor het oprichten van een nieuwe aanbieder van zorg bekostigd uit de WLZ of Zorgverzekeringswet zijn goede stappenplannen te vinden op de websites van verschillende zorgkantoren, bijvoorbeeld op die van Zorg&Zekerheid. Een handreiking waarin nieuwe zorgaanbieders getoond wordt hoe ze op een behapbare manier kunnen voldoen aan wettelijke vereisten is op te vragen bij het Expertisecentrum Samen naar School. De handreiking biedt ook concrete voorbeelden van statuten die je kunt gebruiken:

  1. Breng in kaart welke gemeente(n) betrokken zullen zijn bij het Samen-naar-School-initiatief. Ga met deze gemeenten (wethouder of inkoopmanager) in overleg over de kaders waar de door hen in te kopen zorg aan moet voldoen en of zij open staan voor het inkopen van zorg vanuit een nieuw op te richten aanbieder. Kom tot een principeafspraak/intentieverklaring.
  2. Meld je aan. Nieuwe zorgaanbieders (ook solisten/zzp’ers) moeten zich met ingang van 1 januari 2022 aanmelden voordat zij hun werkzaamheden starten. Dat kan bij het CIBG via toetredingzorgaanbieders.nl/melden.
    • Zorgaanbieders die direct werken in opdracht van pgb-budgethouders (ouders) kunnen, na aanmelding, gelijk van start. De budgethouder biedt een contract aan.
    • Een zorgaanbieder die gecontracteerd wil worden door de gemeente, moet soms aan meerdere gedetailleerde wettelijke vereisten voldoen. Welke dat zijn en wanneer deze gelden is te vinden via (bijvoorbeeld) het CIBG. Hier kan ook een kwaliteitscheck worden ingevuld die kijkt naar of de nieuwe aanbieder aan de belangrijkste vereisten voldoet.
  3. Richt de rechtspersoon op. Vaak zal het nodig zijn om de zorgaanbieder formeel een rechtspersoon te laten zijn, bijvoorbeeld een stichting. Belangrijke zaken rondom het oprichten van een stichting vind je hier.
  4. Richt de zorgaanbieder in. Zorg dat de zorgaanbieder voldoet aan geldende wet- en regelgeving en vereisten van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd, aangesloten is bij een klachtencommissie en de CAO Jeugdzorg 2022 hanteert. Stel (beknopt) personeels- en kwaliteitsbeleid op. De wet stelt eisen aan het opleidingsniveau van het personeel. Soms is ISO certificatie nodig. In specifieke gevallen is een SKJ-registratie nodig. In deze handreiking lees je wanneer dat het geval is.
  5. Kom tot overeenkomsten:
    • Met de betrokken gemeente(n), waarin naast inkoopvoorwaarden en bekostigingsafspraken ook ruimte is voor afspraken over evaluatie;
    • Met de onderwijsaanbieder die het Samen-naar-School-initiatief gaat huisvesten;
    • Met het nieuwe personeel. Denk daarbij na over werving, functiehuis en functieprofielen.
  1. Monitor en stel bij. Voer een nauwgezette PDCA-cyclus uit en heb daarbij niet alleen oog voor de meetbare, maar ook voor de merkbare kwaliteit van de zorg die wordt aangeboden.